Johow Gelände

Ulica Matejki cd

Spacerując po ulicy Matejki dochodzimy do ulicy Grottgera, początku  obszaru na którym powstało pierwszych latach XX wieku nowotarskie założenie urbanistyczne  – Johow-Gelände (teren Johowa). Na przeciw dawnego Ogrodu Botanicznego spółka Bau Terrain St.Lazarus  Maxa Jahowa i Alberta Schmidta zakupiła tereny od znanych poznańskich lekarzy Heliodora Święcickiego i Bolesława Wicherkiewicza, w roku 1902  teren podzielono na kwartały, działki , wytyczono ulice (Grottgera, Siemiradzkiego, Kossaka, Chełmońskiego, ..ulice Matejki, Wyspiańskiego i Ułańska już istniały),

załatwiono nawet  specjalne przepisy.   Autorem projektu założenia i aranżacji był Max Johow i prawdopodobnie Joseph Stübben.   Działki szybko znalazły bogatych nabywców i zaczęto budować.. luksusowe osiedle o wysokim standardzie obok pięknego parku, .. kamienice z dużymi mieszkaniami,  projektowane przez najlepszych architektów w Poznaniu Maxa Johowa, Emila Asmusa,  Maxa Biele….elewacje – wykusze, balkony, ryzality, wieże, portale, dekoracja sztukatorska… Mieszkania od 6 do 12 pokoi,  powierzchnia  od 250 do 350 metrów kwadratowych. Kamienice z przedogródkami, skwery zieleni wewnątrz zabudowanych kwartałów, …. Pierzeja od  ulica Grottgera do skrzyżowania z ulicą Berwińskiego  to dwanaście kamienic (61-50),  najbardziej malownicza część Johow Gelände… Johow Gelände od 29 listopada 1991 znalazło się w rejestrze zabytków…

Ponieważ spacer zacząłem od ulicy Grunwaldzkiej, zobaczmy pierwsze kamienice na Johow Gelände  od tej strony czyli 61-59 z roku 1904, (61 dzisiaj nie widoczna, zasłonięta, odnawiana, zobaczymy ją odnowioną.) kamienice zaprojektowane przez Emila Asmusa

Asmus również zaprojektował sąsiednią kamienice pod 58 zbudowaną 1902-1903

Sąsiednia kamienica nr 57, z wykuszem – nibywieżą zbudowana w roku 1904,  od lat mieści się tu  siedziba Zarządu Komunalnych Zasobów Lokalowych (ZKZL).

Kamienica nr 56 na narożniku ulicy Siemiradzkiego i Matejki, zaprojektowana przez Maxa Biele, zbudowana 1902/1903

1906 roku tak wyglądała

Wewnątrz sień

Kamienicę nr 55 zbudowaną w 1903 roku jak i nr 54 z 1904 roku  zaprojektował Emil Asmus, zaprojektował on sześć kamienic przy tej ulicy (61;60;59;58;55;54), każda o innej dekoracji fasady. Bardzo dekoracyjna  kamienica  nr 54 wzniesiona w 1904 roku dla Paula Bąkowskiego,…

(gołąb  to nie rzeźba to żywa dekoracja)

Sąsiedni dom pod nr 53 zbudowany 1905 roku, kamienica czeka na odnowienie,  portal pokazuje wiek kamienicy

Kamienica nr 52 zbudowana w 1904 roku,  zaprojektowana przez Maxa Biele  dla  Karla Waltera

widok na górę ryzalitu pod wieżyczką

interesujący portal zachowane rzeźby, podobno w sieni również rzeźby zachowane,  i brama, szkoda, że tak zaniedbane

Brama…, brama sama rdza…. mogła być ładna i chyba jest zabytkowa….

Następna Kamienica numer 51 ,  zbudowana w roku 1902 przez mistrza budowlanego Heinricha Hinzego , widać tu trochę wiedeńskiej odmiany secesji,

Narożnikowy budynek kamienica nr 50 zbudował ją dla siebie Max Johow, (jeden z twórców  założenia urbanistycznego – Johow-Gelände)  w 1905-1906. Budowa przebiegała z kłopotami, bo jak powiada Zbigniew Zakrzewski   w ” Ulicami mojego Poznania”:   „…Dom przy narożniku Wyspiańskiego, gdzie dziś mieści się  ekspozytura Urzędu Miejskiego -Grunwald, był projektowany i budowany jako wyższy. Okazało się jednak, że wskutek błędów w konstrukcji budynek taki mógłby się zawalić. Zaniechano więc budowy górnej kondygnacji i nakryto go niżej….”

Dwupiętrowy dom o  zaokrąglonym narożnikiem, zwieńczonym oryginalnym hełmem z iglicą, posiada zróżnicowane fasady z wykuszami zakończonymi ozdobnymi szczytami. Oczy cieszą również sztukatorskie ozdoby jego elewacji. Pokazałem go już też przy okazji spaceru po ulicy Wyspiańskiego.. budynek stoi na narożniku ulicy Matejki i Wyspiańskiego… ale ponieważ wart pokazania i to dom własny twórcy Johow-Gelände pokażę jeszcze raz….

fasada od strony Wyspiańskiego

od strony Matejki

trochę szczegółów wystroju fasad

wewnątrz sień i klatka schodowa

Na następny spacer zapraszam dalej na ulicą Matejki, na odcinek od Berwińskiego  do ulicy Kasprzaka, ale na spacer po  Johow Gelände jeszcze wrócę bo i przecież ulica Chełmońskiego, Grottgera, Siemiradzkiego, Kossaka…..:) …