Ul. Ogrodowa
Ulica Ogrodowa – Biegnie od ul. Półwiejskiej do ul. Franciszka Ratajczaka, przedłużeniem ulicy na zachód jest ul. Powstańców Wielkopolskich, a na wschód – ulica Długa . Nazwa w brzmieniu polskim ustalona urzędowo 16. 6. 1919
W średniowieczu w okolicy dzisiejszej ulicy „Ogrodowej“ istniało już w r. 1430 przedmieście zwane „Nowe Ogrody“ albo „Nową Wsią“. Nazwa ulicy nadana w XIX wieku przypomina dawne przedmieście i istniejące tu sady i ogrody należące do różnych drobnych właścicieli. Osiedle było słabo zaludnione a ludność zajmowało się dostarczaniem warzyw do miasta. Po 1828 r. Poznań obecne śródmieście znowu znalazł się w ciasnym pierścieniu fortyfikacji pruskich. Mało miejsca i z czasem ulica obrasta dużymi, okazałymi kamienicami w stylach różnych. Większość kamienic pochodzi z drugiej połowy XIX i początków XX wieku. Szkoda, że niektóre się sypią, choćby wyburzona kamienica „Żelazko”,.. Zachodnia część północnej pierzei to budynki powojenne, a naprzeciwko Park Jana Henryka Dąbrowskiego.
.
Zburzona kamienica „Żelazko” – charakterystyczna kamienica z końca XIX wieku stała na skrzyżowaniu ulic Krysiewicza i Ogrodowej. Nazwę, zawdzięcza nietypowemu kształtowi. Właścicielką była niegdyś Aniela Tułodziecka, działaczka społeczna i oświatowa, przewodnicząca Towarzystwa „Warta”. Wraz z siostrą Zofią, ponad sto lat temu mieszkały w trójkątnej kamienicy, rozwijając swoją działalność społeczną w dobie zaborów. (Kamienica ma zostać odbudowana w kształcie jak przed rozbiórką, jak pokazuje zdjęcie z Miasto Poznań -autor: CDF Architekt)
a teraz.. obiecali odtworzyć…:)
nr 18 na rogu ulicy Ogrodowej i Piekary, zbudowana w latach 1902-1903 w stylu Art nouvea. Projektantem i budowniczym był radny miasta Poznania oraz członek zarządu Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania – Ludwik Frankiewicz. Kamienica pięciokondygnacyjna , nakryta jednospadowym, ożywiona sztukaterią, wykuszami, balkonami, logiami, szczytem z każdej strony budynku.. niestety gubi tynk razem z ozdobami…
i taki mały szczegół
i piękne pozostałe kamienice przy tej ulicy
Kamienica F. Zimmermanna na narożniku ulic Półwiejskiej 10 i Ogrodowej. Zbudowana w 1898 roku jako wielka kamienica czynszowa. Oprócz mieszkań na wynajem jej parter zajmowały pomieszczenia handlowe. Secesyjna kamienica z elewacjami wykonanymi z kolorowych, ceramicznych cegieł. Płyciny nadokienne ozdobione w niespotykane w Poznaniu malowane detale. Interesującymi elementami kamienicy są również skomplikowana bryła dachu oraz zwieńczenie ściętego narożnika.
Część budynków powstało w latach późniejszych czasie – lata 30 XX wieku
Kościół św. Krzyża – W 1817 r. Fryderyk Wilhelm III dokonał reorganizacji kościołów protestanckich, poddając je kontroli państwowej. W konsekwencji wyodrębnił się Kościół staro luterski. W latach 1885 -1886 z własnych środków jego wyznawcy wybudowali skromny, neogotycki zbór. Obecnie kościół należy do gminy ewangelicko-metodystycznej. W rejestrze zabytków A 474 z 21.11.2002.
Ul. Półwiejska
Średniowiecze
Wokół średniowiecznego Poznania zamkniętego w murach miejskich, przy południowym trakcie handlowym w kierunku Wrocławia, usadowiły się liczne osady. Część południowej obecnej ulicy stanowiła osada przedmieścia Półwieś, część północna — bliżej Bramy Wrocławskiej — była osiedlem kołodziejskiem, zwanym „Stelmachy“. W XV wieku osada „Półwieś” została zabudowana folwarkami i dworkami należącymi do najbogatszych mieszczan i rzemieślników. W części północnej (przy Bramie Wrocławskiej) stanął szpital i kościół św. Krzyża.
Taki stan rzeczy zachował się do rozbioru Polski ( 1793 r.) oraz wielkiego pożaru Poznania ( 1803 r.). Wówczas z inicjatywy władz pruskich nastąpiła regulacja przebiegu ulic. Ich nazwy oddają dawny charakter miejsca związany z obecnością sadów, ogrodów i łąk takie pół miasto pół wieś i stąd kiedy osadę w roku 1707 roku włączono do granic miasta, jej główną ulicę nazwano oficjalnie ulicą Półwiejską.
Poznań, obecne śródmieście, znowu znalazł się znowu wewnątrz ciasnego pierścieniu fortyfikacji pruskich twierdzy poligonalnej. Ulica Półwiejska została zabudowana wysokimi, czynszowymi kamienicami i zmieniła charakter na miejską ulicę zostawiając tylko nazwę. W 1876 r. bracia Huggerowie wznieśli na końcu ulicy browar, a pod koniec XIX w. poprowadzono tędy tramwaj konny łączący centrum z Bramą Wildecką . Ulica Półwiejska zamieszkana przez kupców i rzemieślników pełniła funkcję handlową i miała skromniejszy wystrój architektoniczny, niż sąsiednie ulice …
A Półwiejska to też deptak między centrami handlowymi – Starym Browarem i Kupcem Poznańskim między Placem Wiosny Ludów i Placem Andersa, między Pomnikami Cegielskiego i Starego Marycha i Cyryla Ratajskiego…
Oprócz tych dużych dwóch galerii handlowych jest tu szereg wiele różnych sklepików, markowych, mniej markowych , ciekawych, mniej ciekawych….. prawie zawsze ruch tu wielki, ludzie różni, ciekawi,…
W 1876 r. bracia Huggerowie wznieśli na końcu ulicy browar,
Pod koniec XIX w. poprowadzono tędy tramwaj konny łączący centrum z Bramą Wildecką, potem elektryczny, pamiętam bimby które posuwały się kiedyś ul. Dzierżyńskiego (tak się po wojnie nazywała Półwiejska), pamiętam wiszące winogrona na stopniach tramwajów, często ściągane ze stopni przez zbyt blisko stojące samochody, i wtedy często szpital … ulica bardzo wąska…( Bimby kursowały w latach 1896 -1970 i stał kościół św. Piotra i był mały szalet miejski… )
Brama Wildecka zbudowana 1841r stanowiła element pierścienia pruskich umocnień otaczających Poznań i zamykała drogę do Poznania od strony Wildy z południa. Ze względu na funkcję była silnie ufortyfikowana: posiadała m.in. suchą fosę, zwodzony most, stanowiska strzelnicze i prochownię. Była najdłuższym i najciemniejszym wyjazdem z Poznania (35 metrów), rozebrana w 1904r.
(Ze starych fotek)
Na miejscu zlikwidowanych zabudowań twierdzy urbanista Joseph Stübben zaprojektował na pocz. XX w. ring (ciąg ulic i terenów zielonych obiegających centrum miasta), którego fragmentem są ulice: Krakowska i Królowej Jadwigi., (brama stała w miejscu, no może obok Hotelu Andersia, Placu Andersa).
Zapraszam na następny spacer po Placu Wiosny Ludów,
