Aleje Karola Marcinkowskiego dalszy ciąg spaceru
Zachodnia pierzeja Alei..
Budynek Sądu Okręgowego ( na narożniku Alei Marcinkowskiego 32 i ulicy Solnej)
Pierwotny budynek sądu jako pruski Sąd Ziemiańskim, zbudowany w latach 1873 – 1875 na miejscu dawnego magazynu soli. Budynek projektował Heinrich Koch, jednak zgodnie z przyjętą procedurą do budowli urzędowych, ostateczna wersja musiała być zatwierdzona w Berlinie i opracowali ją Heinrich Herrmann i Edward Jacobsthal.
Na miejscu wypalonego czasie wojny budynku pruskiego Sądu Ziemiańskiego wybudowano w latach 1952 – 53 nową siedzibę sadu. Projekt Stanisława Podgórskiego. Budynek nadbudowano w latach 1996- 97 dodając ostatnią kondygnację. Na osi fasady widnieje napis łaciński: „Justitia omnibus fiat”(Niech sprawiedliwość dla wszystkich).
W maju 2015 roku otwarto nową siedzibę przy ul. Hejmowskiego a budynek przy Alejach Marcinkowskiego od 1 lipca 2015 r został siedzibą Sądu Rejonowego Poznań-Nowe Miasto i Wilda.
Obok sądu od południa zabytkowy budynek (z 1882-1885) dzisiaj Komisariatu Policji, dawniej pruski Urząd Celny
Siedziba Głównego Urzędu Ceł
Budynek zbudowany w latach 1882 – 1885 wg. projektu Heinricha Kocha, wyróżniał się ceglaną elewacją z kamiennymi gzymsami i terakotową dekoracją fryzów, ułożonych z powtarzalnych motywów muszli i rozety. Toksańskie kolumny pojawiające się w podziałach środkowej części fasady oraz terakotowa dekoracja płycin podokiennych z motywem groteski nawiązywały do sztuki włoskiego renesansu. Po wojnie szary tynk zakrył ceglane płaszczyzny ceglane, co spowodowało zatarcie pierwotny wyraz architektoniczny.
Obecnie w budynku mieści się Komisariat Policji Poznań Stare – Miasto
I dalej na rogu Alei Marcinkowskiego i ulicy 23 Lutego – Ziemstwo Kredytowe
Pierwszą polską instytucją udzielającą kredytów w zaborze pruskim było utworzone w 1821 roku tzw. ,,Landschafta Poznańska”, w 1883 roku zmieniono nazwę na ,,Posener Landschaft” czyli Poznańskie Ziemstwo Kredytowe. Było to stowarzyszenie właścicieli nieruchomości ziemskich województw: poznańskiego, pomorskiego i śląskiego, którego celem było udzielanie korzystnych kredytów polskim przedsiębiorcom i właścicielom ziemskim. W 1890 roku powstał przy Ziemstwie bank, który od 1896 roku nazwano Bankiem Poznańskiego Ziemstwa Kredytowego. O sukcesie Ziemstwa świadczy fakt, że już w latach 50 XIX w., dzięki staraniem władz rozbiorowych, powstała niemiecka, tzw. nowa landszafta, która skutecznie eliminowała z gry niewygodną polską odpowiedniczkę.
By podkreślić rangę instytucji, jednej z najważniejszych wówczas dla polskiego życia gospodarczego, zdecydowano o budowie siedziby Ziemstwa Kredytowego. Siedziba powstała w latach 1837 – 38 na narożniku ulicy Friedrichstrasse (23 Lutego) i Wilhelms-Strasse (Aleja Marcinkowskiego), projekt Augusta Sollera , autorem prac rzeźbiarskich był rodowity poznaniak, profesor Karol Ceptowski. Budynek, z ciekawie ściętym narożnikiem, na parterze znajdowały się biura, skarbce i kasy. Na pierwszym piętrze imponującej wielkości, dwukondygnacyjna sala posiedzeń oraz mieszkania dyrektorów, na drugim znajdowały się mieszkania pracowników.
Główne wejście poprzedzone portykiem arkadowym wspartym na filarach podtrzymujących balkon. Wyżej dwukondygnacyjne okna sali posiedzeń, nad oknami kartusze herbowe a po bokach figury Cerera – symbolu rolnictwa z rogiem obfitości i kłosem zbóż w rękach i Cybelia – symbolu handlu.
Przed II wojną światową mieściła się w gmachu siedziba Starostwa Krajowego w Poznaniu
W 1945 r., podczas walk o Poznań, obiekt strawił pożar. Później go odbudowano, ale już bez architektonicznych detali i historycznej dekoracji. W 2013 roku zakończono rewitalizację gmachu głównego wykorzystując przedwojenne zdjęcia. Podczas rewitalizacji zmieniono kolor elewacji na piaskowy ( długie lata funkcjonował zielony), przywrócono detale – nad oknami kartusze herbowe i alegorie rolnictwa Cerera i przemysłu Cybelia.
Uchwałą Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 1948 roku o likwidacji towarzystw kredytowych wszystkie towarzystwa kredytowe miejskie i ziemskie pozbawione zostały koncesji i wprowadzone w stan likwidacji.
W 1958 roku zadomowiła się w gmachu powstała w 1919 r Szkoła Sztuk Zdobniczych, którą później przemianowano na Instytut Sztuk Plastycznych. W 1946 roku powstała Państwową Wyższą Szkołą Sztuk Plastycznych, która w 1996 roku uzyskała status Akademii Sztuk Pięknych a od 29 kwietnia 2010 roku Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu.
Przez dwa pierwsze lata swego istnienia Szkoła Sztuk Zdobniczych w Poznaniu nie posiadała własnego lokalu. Korzystano z sal wykładowych Państwowej Szkoły Budowlanej mieszczącej się przy ulicy Łąkowej 11. Dopiero w 1921 r. otrzymała stałą siedzibę w budynku po dawnym kolegium jezuickim przy ulicy Świętosławskiej, gdzie znajdowała do roku 1939 roku.
Po wojnie pierwsze zajęcia odbywały się odbywały się w mieszkaniu Jana Wronieckiego (jeden z wykładowców i jedne ze współorganizatorów PWSP), potem w niewielkich pomieszczeniach w centrum miasta przy Placu Wolności.
Po 1950 roku po „reformie Mangelowej” Uczelnia przechodziła i stała się instytucją jednowydziałową. Na lepsze zaczęło się powoli zmieniać na lepsze. W 1958 roku uczelnia otrzymała budynek przedwojennego Starostwa Krajowego.
Detale przy wejściu
Dalej trzy kamienice, każda ciekawa,
Nr 28 kamienica przebudowana w 1860 roku w miejsce istniejącego tu dawniej Hotelu Bawarskiego , prawdopodobnie przez Gustawa Schultza. Kamienica należała do Towarzystwa Ubezpieczeń w Warszawie. W tym budynku swoją siedzibę miało kino Gwiazda, które zostało zlikwidowane w 2003 roku. Przed „Gwiazdą” był tu teatr świetlny wg Zakrzewskiego „… Obecnie kino podtrzymuje tradycję przedwojenną , pamiętam bowiem, że w tym miejscu był dawniej teatr świetlny Szeherezada, a po nim Roxy. Imię Szeherezady umieszczone było na brzegu oszklonego, owalnego daszka umieszczonego nad bramą..”.
Obecnie kamienica jest własnością Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu i planowana jest przebudowa kamienicy (oficyny).
Nr 27 kamienica z lat 1856-1858, zaprojektowana przez Gustawa Schultza, kamienica dwukrotnie modyfikowany w latach 1870 i 1884. Ostatecznie otrzymała oglądany dziś neorenesansowy wygląd.. Wyróżniają ją ustawione w niszach najwyższej, dodanej później kondygnacji (trzecie piętro), alegorie przemysłu, handlu, rolnictwa i rybołówstwa w postaci figur kobiecych. Budynek do 1938 roku mieścił lożę masońską Kosmos Loge – do 1939 wielkim mistrzem był tu kupiec Leon Chone, a członkami przede wszystkim zamożni Żydzi.
I ostatnia w tym zespole trzech kamienic (26) z lat 1896-1898 – była siedzibą Banku Związku Spółek Zarobkowych i Gospodarczych, który zrzeszał spółdzielnie stanowiące podstawę polskiego życia gospodarczego w Wielkim Księstwie Poznańskim…w czasie wojny zniszczona… odbudowana na prosto, nie przypomina tej z przed wojny
Biblioteka Raczyńskich
Nowe skrzydło Biblioteki Raczyńskich opisane w spacerze Po fyrtlach Poznania 86a podczas spaceru po Placu Wolności..
Zapraszam na spacer po Alei Karola Marcinkowskiego, wokół pomników „Po fyrtlach Poznania 81a”