Aleje Karola Marcinkowskiego pomniki
Stela Heinza Macka
Między Biblioteką Raczyńskich i Muzeum Narodowym od 23 listopada 2006 stoi 18-metrowa rzeźba plenerowa, stalowy słup z obrotową głowicą z formie niesymetrycznej korony z wydłużonych, różnej długości i różnej szerokości trójkątnych form, wyciętych ze szlifowanej, stalowej blachy, napędzaną silnikiem. Obracając się (3-4 obroty na minutę) o różnych porach dnia i nocy odbija rozmaite refleksy słoneczne lub sztuczne na fasadach budynków wokół placu Wolności i Alei Marcinkowskiego.
Poznań jest pierwszym miastem w Polsce, w którym można obejrzeć realizację przestrzenną artysty Heinza Macka.
Inicjatorem powstania rzeźby było Wielkopolskie Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych. Monument wpisuje się w kulturalno-pomnikowy program centralnej części Alei Karola Marcinkowskiego.
Heinz Mack (urodził się 8 marca 1931 r. w Lollar) należy do najwybitniejszych artystów niemieckich starszego pokolenia i pokazuje swoje realizacje w wielu krajach Europa i świata.
Wędrując środkiem w kierunku ulicy Solnej na drodze staje – Golem –
Legenda
Golem – to postać mitologiczna, gliniana bestia, która miała chronić Żydów przed agresją i pogromami, ożywiany za pomocą zaklęcia, bestia pozbawiona uczuć i skrupułów, słuchająca przy tym wyłącznie poleceń swego pana i piekielnie silna. Pełnowartościowego golema, według legendy, stworzył rabin Jehuda Löw ben Bekalel podczas pobytu w Pradze. Golem bronił praskich Żydów przed prześladowaniami ze strony chrześcijan, do czasu kiedy rabbi zapomniał włożyć w usta golema zaklęcia – tetragramemu. Golem oszalał i zaczął niszczyć wszystko po drodze co spotkał. Rabbi był zmuszony zniszczyć bestię.
Opowieść o golemie z Pragi weszła do kanonu legend europejskich i znalazła odzwierciedlenie w literaturze, na cmentarzu żydowskim w Pradze można oglądać nagrobek Jehuda Löw ben Bekalel a w 1917 roku postawiono mu pomnik .
Pomnik Golema
Autorem pomnika jest David Černý, kontrowersyjny czeski artysta znany z instalacji Entropa, ale nie tylko…. 2,5 metrowy Golem w wersji poznańskiej jest postacią ukazaną ekspresyjnie, w ruchu, robiącą wrażenie przemieszczania się, kroczenia. Inicjatorem ustawienia Golema w Poznaniu było Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych. Golem początkowo miał stać na środku alei i miał być przenoszony w różne miejsca w mieście. Po odsłonięciu w maju 2010 roku, pomnik stał na trawniku, nie w osi alei, ostatecznie 17 września 2010 przeniesiono go w oś Alei Karola Marcinkowskiego, obok „Fontanny z delfinami” między budynkiem Uniwersytetu Artystycznego i budynkiem poczty. Pomnik ma trochę kłopotów z chuliganami, w czerwcu 2011 roku został uszkodzony – odcięto mu kilka elementów, w sierpniu 2012 roku oderwany od postawy i poważnie uszkodzony…
Związek Golema z Poznaniem
Według najbardziej znanej legendy, Golema do życia powołał urodzony w Poznaniu w 1525 roku, w dzielnicy żydowskiej i tu pobierał liczne nauki mistyczne, rabin Jehuda Löw ben Becalel. Swoje życie dzielił pomiędzy Pragę i Poznań. Becalel był naczelnym rabinem Poznania i całej Wielkopolski. Poznań był podówczas znaczącym ośrodkiem mistyki i żydowskiej myśli filozoficznej.
Drugi, niezrealizowany, pomnik Golema
Z upamiętnienia Golema w Poznaniu wystąpiło Towarzystwo Poznania Miejsc Fyrtel, miał on być z betonu ze święconymi czerwonymi oczyma i buchającą z ust parą. Miał stać na placyku u zbiegu ulic 23 Lutego i Nowowiejskiego (kiedyś była tu stacja benzynowa). Pomysł nie został zrealizowany, rzeźba Černego stanęła szybciej.
Tuż obok Fontanna z delfinami (zwana także jako Studzienka Kronthala lub Fontanna Lederera)
Fontanna zlokalizowana w osi centralnej części Alei Marcinkowskiego w pobliżu skrzyżowania z ul. 23 Lutego. Pierwotnie, w latach 1841-1906, w tym miejscu stała studnia wodociągu ufundowanego przez Edwarda Raczyńskiego. Po jej przeniesieniu, w 1909, upiększono ten teren za pomocą obecnej fontanny autorstwa berlińskiego rzeźbiarza Hugo Lederera. Projekt fontanny osobiście zatwierdzał cesarz Wilhelm II. Fundatorem był kupiec Gustaw Kronthal, skąd nazywano fontannę również Studzienką Kronthala.
Kamienny wodotrysk w części wykonywany z muszlowca jest otoczony balustradą. Na krańcach balustrady zamontowane miedziane rzeźby chłopców na delfinach. Podczas renowacji w 2006 roku fontannie przywrócono muszle, w miejsce zamontowanych po wojnie tralek.
Niektórzy powiadają, np. pan Adam Pleskaczyński, redaktor Głosu Wielkopolskiego, rzeźby to nie delfiny a sumy, o czym świadczyć miałaby budowa pysków, powiada również, że podobno autorem samych rzeźb był berlińczyk – August Gaul, (twórca m.in. rzeźby lwa w Starym ZOO w Poznaniu).
Przy skrzyżowaniu Alei Marcinkowskiego i ul. 23 Lutego
Pomnik Karola Marcinkowskiego
Karol Marcinkowski -(ur. 23.VI.1800 w w Poznaniu, zm. 06.XI 1846 w Dąbrówce Ludomskiej)- wielkopolski lekarz, społecznik, filantrop, inicjator budowy Bazaru w Poznaniu. I jak głosi napis na pomniku TWÓRCA ORGANICZNEJ
Pomnik stanął w 2005r a projektantem był Stanisław Radwański z Gdańska zaś fundatorami byli: Fundacja 750-lecia Lokacji Poznania, Kompania Piwowarska, PKO Bank Polski, Enea i Agrobex
Drugi pomnik Karola Marcinkowskiego w Poznaniu znajduje się przed I LO, czyli Marcinkiem,
I na tyle spaceru po pięknych Alejach, coraz piękniejszych, myślę, ze będę tu często wracał…
Zapraszam na spacer po Plac Wielkopolskim