Po fyrtlach Poznania 23 – Początki Miasta.

10/10 - (1 vote)

Przenosiny na drugą stronę Warty

Spacerowałem do tej pory po Poznaniu prawobrzeżnym, po prawej stronie Warty, tym najstarszym, czyli Ostrów Tumski , Śródka, Zagórze, Komandoria …  a teraz przenosiny, poprzez Chwaliszewo (poprzedni wpis) ,   na drugą stronę Warty… gród

…bo również na lewym brzegu powstały osady. Pierwsza, należąca do kapituły poznańskiej, przy kościele św. Marcina, leżąca przy szlaku na Lubusz (miasto w Niemczech, w Brandenburgii, nad Odrą) i Głogów, osada być może istniała  już w XI wieku, a może i wcześniej…. Kolejna osada powstała przy kościele św. Wojciecha, który miał być, według przekazów ustnych, ufundowany w miejscu wygłoszenia kazania przez św. Wojciecha.
Kolejna z osad,
ta największa lewobrzeżna,   powstała w XI wieku,  wokół kościoła św. Gotarda (zbudowanego w XII wieku, kościół już nie istnieje), leżała u zbiegu wszystkich szlaków na lewym brzegu . Szybko zyskała  olbrzymie znaczenie, już w XIII wieku określano ją jako locus (miejsce) a nie jako wieś, przejęła wiele funkcji od zatłoczonego podgrodzia. W 1244 kościół św. Gotarda przejęli dominikanie w zamian za kościół św. Wojciecha.

Makieta  to XVII wiek, ale  pokazuje rozlokowanie miasta, jak wytyczano ulice, rynek…

3d Mury Kopia

3a Mury

3b Mury Kopia

W roku 1253 książę Przemysł I lokował na prawie magdeburskim nowe miasto, czyli Poznań właśnie przy osadzie Gerdarda,  przedtem zamienił ją z biskupem poznańskim na osadę przy kościele św. Wojciecha. Nadawcą lokacji był Przemysł I razem z bratem Bolesławem Pobożnym (tak mówi dokument co prawda znany tylko z odpisów).

r 060

 Już w 1253 zaczęto budować mury obronne, a w 1300 roku miasto całe było otoczone. Wraz z miastem i fortyfikacjami, powstał na górze Przemysła zamek  – nowa siedziba władców, którzy przenieśli się tu z Ostrowa Tumskiego, a od 1295 również siedziba króla Polski.

Co prawda zamek nie taki jak był na początku…..bo na nowo odbudowywany , różnie o nim powiadają, (niektórzy, ze Zamek Garnela), ale myślę,  że pogodzi się z Poznaniem i będzie wizytówką..

21 050 Kopia

Osie symetrii miasta przecinały się w miejscu, gdzie stanął pręgierz (nazywany czasem mediastinus), Pręgierz – prawdopodobnie było to miejsce, względem którego wytyczono ulice i parcele.

25g Pregierz Kopia

Najważniejszym był kwadratowy rynek o powierzchni 2 ha,  tu powstają instytucje najważniejsze dla mieszkańców: ratusz i waga, a rynek to też plac targowy.

1 Kopia

Rynek pewno trochę się zmienił,…

Jest prawdopodobne, że szczegółowe plany miasta powstały już wcześniej, przed rokiem 1253,  a akt lokacyjny był jedynie dopełnieniem całego. Miastu nadano samorząd i autonomię sądowniczą (szerszą niż później otrzymały niektóre inne miasta, np. Kraków).
Potem inne przywileje dla miasta i tak miasto się rozwijało… Były pożary, najazdy, powodzie… czyli całkiem nie nudna historia…. może uda się trochę zobaczyć, może utrwalić…. zapraszam

Dodaj komentarz

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.