Po fyrtlach Poznania 37 – Stare Miasto – Stary Rynek

10/10 - (1 vote)

Pierzeja Południowa Starego Rynku

8 044 Kopia

Pierzeja południowa Starego Rynku – rozpoczyna się od ulicy Świętosławskiej kończy na ulicy Szkolnej, przedziela ją ulica Wrocławska. Z ciekawszych budynków przy tej pierzei.

Nr 53 kamienica narożna, należała, podobnie jak poprzednia (52), do rodu Ridtów, XVIII wieku przejęli ją Tepperowie. Z tej rodziny wywodzą się znani warszawscy bankierzy Piotr Tepper i Piotr Fergusson Tepper. Ich majątek szacowano na około sześćdziesiąt milionów złotych. Z ich usług korzystały dwory polskie i rosyjskie. Kamienica wielokrotnie przebudowywana, dzisiaj tworzy funkcjonalną całość z kamienicą 54. Fasady zaprojektowane po wojnie (w formach z XVIII w) są podzielone i akcentują dawne podziały.

Nr 54 po II wojnie połączona z sąsiednią. Nazywano ją czasem Kamienicą Ungrowską. W XV wieku była w posiadaniu burmistrza Poznania Mikołaja Wildy kupca i bankiera. Jego nazwisko dało nazwę dzielnicy Wilda, na południe od miasta jego syn Jakub dzierżawił folwark. Wokół folwarku z czasem powstała dzielnica nazwana od jego nazwiska – Wilda. W 1494 roku kamienicę od Jakuba Wildy kupił krakowski malarz Jan Schiling, od jego nazwiska pochodzi nazwa innej dzielnicy na północy Poznania – Szeląg. W 1560r kamienica należała do Marcina Skrzetuskiego złotnika i burmistrza, niektórzy wiązali tą rodzinę z pierwowzorem bohatera z „Ogniem i mieczem”…. ale to nie ta gałąź.

2l p.połudn Kopia


Nr 55 – w połowie XVII wieku właścicielem kamienicy w był krakowski kupiec Mikołaj Pinocci, spokrewniony z sekretarzem króla Jan Kazimierz – Hieronimem Pinocci. Król spędził tu zimę 1657/1658. Z opisów wynika, że był to dom na wysokim poziomie… izba „stołowa” miała jastrychową posadzkę „garncarskiej roboty”, gdańskie obicia ścian ”z różnymi figurami”, a do ogrzewania służył piec kaflowy „modro-biały dzbanyszkowej formy w kwiaty”…. W rejestrze zabytków nr A – 088 z 30.11.1974 r.

Nr 56 Kamienica Złocista – jedna z najwspanialszych poznańskich kamienic, po raz pierwszy pojawia się w zapiskach w 1480, a w 1481 roku jej właścicielem został Jerzy Bok, prawdziwy bogacza, burmistrz, robił interesy na wszystkim szczególnie na handlu, udzielał pożyczek, pożyczał też królowi, nie gardził dochodami z łaźni miejskiej, …. W 1569 roku kamienice nabył Stanisław Górka ostatni z bardzo bogatego rodu Górków, właściciel Kórnika, typowy warchoł magnacki.. Pod koniec XVIII wieku kamienica stała się własnością Jana Jakuba Kluga.  Po zniszczeniach II wojny odbudowana, w formie późnorenesansowej, od fundamentów . Obecnie siedziba Stowarzyszenia Architektów Polskich.

2i p.połudn                       wyżej kamienice 55 i  złocista 56

 w piwnicy    kamienicy 55  restauracja/ kawiarnia Ratuszowa, kiedyś był tam inny klimat, inne wino, inne czasy, ludzie byli młodsi…:) jeleni było mniej 🙂

p 015

p 012

p 017 Kopia

Nr 59 wzmianka o kamienicy pojawia się w XV wieku, w 1521 nabył ją Mikołaj Dąbnicki – lekarz, burmistrz, inicjator działań dążących do zaopatrzenia Poznania w świeżą wodę … W 1784 roku kamienica przeszła na własność rodziny Żupańskich, spolonizowanej rodzina kupców greckich o nazwisku Zupanos. W 1806 lub 1804 roku urodził się w tej kamienicy Jan Konstanty Żupański polski. Księgarz i wydawca, jeden z najwybitniejszych polskich wydawców dziewiętnastowiecznych, wydawał między innymi dzieła Mickiewicza i Kraszewskiego… a jego nakłady wyróżniały się znakomitą szatą edytorska. Kamienica zniszczona podczas II wojny – odbudowana w formie z drugiej połowy XVIII wieku. Obecnie na parterze znajduje się Centrum Informacji Turystycznej.

Nr 60 – od 1781 roku była w rękach greckiego handlarza winem Demetriusz Kałuba. Należał on do greckiej kolonii liczącej około 100 osób, którzy trudnili się głównie handlem winem. Komisja Dobrego Porządku zobowiązała ich do przyjęcia prawa miejskiego. Zachowali jednak odrębność narodową a sprzyjały temu praktyki religijne. W kamienicy Garczyńskich 68 urządzili prawosławną kaplicę, którą przenieśli do kamienicy nr 74 a później do kamienicy na dzisiejszą ulicy Paderewskiego. Kaplica przetrwała do roku 1909 r. Kamienica zniszczona podczas II wojny światowej została odbudowana w formie z drugiej połowy XVIII wieku.

2l p.połudn - Kopia (2)

Nr 61 kamienica należąca (od 1527) do kupca i rajcy Jana Groffa , który posiadał dwa inne domy w Poznaniu, dom w Gnieźnie, folwark na Nowych Ogrodach , młyn i za bramą Wroniecką ogrody i sad. Tereny ogrodów i sadu nazywano grofoskiemi lub grofowemi łąkami. Pamiątka po tych terenach to dzisiaj „ulicy Grochowe Łąki”. Kamienica, jako jedna z nielicznych, przetrwała ostatnią wojnę bez większych zniszczeń i zachowała swoją formę z ostatniej przebudowy w 1863 roku. Wpisana do rejestrów zabytków nr A – 89 z 14.09.1934 r

Nr 62 pierwsza wzmianka z 1442 roku kiedy to krojownik sukna Mikołaj Naramowicki przekazał ją swemu bratu Janowi (rodzina Żytów przybyła z Żytawy). Po nabyciu podmiejskich Naramowic weszli do stanu szlacheckiego i stali się Naramowickimi – majątek to dziś będący częścią Poznania – Naramowice. Potem kamienica przeszła w 1714 roku w ręce Leona a potem Filipa Raczyńskich, Filip był ojcem Anastazego (dyplomaty, kolekcjonera, twórcy galerii malarstwa, kolekcję można oglądać w Muzeum Narodowym) i Edwarda twórcy biblioteki Raczyńskich, twórcy Złotej Kaplicy, zaszczuty politycznie…. popełnił samobójstwo na wyspie w Zaniemyślu strzelając sobie w głowę z armaty… Wpisana w rejestrze zabytków nr A – 090 z dnia 14.09.1934

1 p.połudn Kopia

Nr 64 do końca XV wieku kamienica była w posiadaniu kupca Jana Branta. Jego wnuk również Jan, jezuita, teolog, profesor kolegium w Poznaniu i Wilnie, autor najstarszej zachowanej kompozycji wokalnej z towarzyszeniem organów z partią bosso continuo, Pieśni różne pospolite o pobożnych potrzebach. Kamienicę odsprzedał w 1582 roku. Odbudowana po zniszczeniach wojennych na podstawie fotografii kamienicy nr 72 na Starym Rynku. W rejestrze zabytków nr A – 92 z 14.09.1934

Nr 67 i 68 na początku XX wieku kamienice zostały połączone i zrobiono z nich dom towarowy Kajetana Ignatowicza (podobnie łączono i przekształcono w domy handlowe wiele kamienic na Starym Rynku). Dom towarowy Ignatowicza to 4500m2 a kupić w nim było można prawie wszystko, była winda, telefon, zakład fotograficzny, własna elektrownia , cukiernia… a nawet gabinet śmiechu… po wojnie przywrócono wygląd kamienic, co by nie drażnić widokiem przedwojennego kapitalizmu….

Nr 68 wzmiankowana po raz pierwszy 1467, do początku XVIII wieku to Pałac Garczyńskich. Stefan Garczyński działacz i pisarz polityczny, autor rozprawy Anatomia Rzeczypospolitej Polskiej z 1750 r … Innym, następnym, właścicielem tej kamienicy, był Ignacy Łaszczyński, którego herb Wierzbna znajduje się na fasadzie. Połączona z kamienicą nr 67, po przebudowaniu utworzyły dom towarowy Kajetana Ignatowicza. Po zniszczeniach w 1945 odbudowana w stylu barokowym.


1b p.połudn Kopia

Warto też zobaczyć jak wyglądała opisywana strona rynku po wojnie w 1945r.

2

3 p.południowa

Na koniec spaceru po południowej stronie Starego Rynku – narożnik południowo zachodni,  przejście na   zachodnią stronę, na następny spacer… zapraszam….

8 046 Kopia

Dodaj komentarz

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.