Kościół p.w. Wszystkich Świętych (Kościół Kolegiacki)
To gotycka halowa, trzynawowa świątynia, wzniesiona pomiędzy 1437 – 1439 ufundowana przez Górków. Wpisany do rejestru zabytków jako: „Zespół kościoła par. p.w. Wszystkich Świętych” nr 655062 – sam kościół – 655063 -2421/A z 22.12.1932 r
dzwonnice I 655064; II 655065 i ogrodzenie 655066 – 160/A z 17.o7.1968 r
Historia
Prawdopodobnie fundamenty kościoła zaczęto kłaść po 1374 roku, ale ukończenie budowli przypadło na czasy Łukasza Górki. Dokument erekcyjny dla kościoła wystawił biskup poznański Stanisław Ciołek w 1437 roku, erekcje potwierdził biskup Andrzej Bniński w lipcu 1449 roku. Kościół wówczas istniał pod wezwaniem Matki Boskiej, Wszystkich Świętych i Świętego Bartłomieja. W roku 1493 biskup poznański Uriel Górka nadał kościołowi godność kolegiaty z prepozytem, kustoszem i dziesięcioma kanonikami. Przy kościele istniał szpital i szkoła parafialna.
W roku 1556 Stanisław Górka porzucił wiarę katolicką i przekazał kościół protestantom. Po śmierci Stanisława majątek odziedziczył Andrzej Czarnkowski i kościół przekazał na powrót katolikom, przywileje kolegiaty jednak prawnie wygasły w 2 poł. XVII wieku, a do dziś pozostał tylko tytuł „kościół kolegiacki”. Jan Czarnkowski dobudował od południowej strony kaplicę grobową Górków (obecnie kaplica Matki Boskiej Różańcowej) – Łukasza i Stanisława wojewodów oraz Andrzeja, kasztelana międzyrzeckiego. Kościół nie remontowany przez wiele lat, groził zawaleniem . W I połowie XVIII w. został przebudowany staraniem Teofili Działyńskiej.
4 lipca 1836 roku spłonęła część miasta położona nad jeziorem, ogień zniszczył też kościół. W 1837 roku dzięki Tytusowi Działyńskiemu przystąpiono do odbudowy kościoła wg. projektu architekta włoskiego Franciszka Lanciego. Z tego okresu pochodzi neogotycka fasada, sklepienia.
W XVII i XVIII wieku istniał przy rynku, obok kościoła kolegiackiego drugi drewniany kościół Świętego Ducha (gdzie dzisiaj Liceum). W 1752 roku kościół spalił się w pożarze. Jak pisze Łukaszewicz w 1784 roku kościół był tak zrujnowany, że nie mogło się w nim odbywać żadne nabożeństwo.
Architektura
Kościół jest budynkiem halowym, trzynawowym, nawy boczne są węższe od nawy głównej. Nowa, neogotycka fasada kościoła ozdobiona jest wielopolowym oknem angielskiego typu, ażurową rozetą i ostrołukowymi blendami. Fasada została zamknięta po bokach dwiema dzwonnicami w formie baszt. Dach kościoła dwuspadowy. Kruchta przed fasadą posiada narożne wieżyczki i arkadę wejściową o łuku w ośli grzbiet.
Do głównej bryły kościoła dobudowano dwa pomieszczenia w których mieszczą się kaplice Matki Boskiej Różańcowej z kryptą Działyńskich oraz kaplica Serca Pana Jezusa z kryptą Zamoyskich
Wnętrza
Wnętrze wykonano w typie gotyku romantycznego. Najstarszą częścią kościoła jest kaplica Matki Boskiej Różańcowej. Budowę jej rozpoczął Stanisław Górka a ukończył ją Jan Czarnkowski w 1603 roku. W kaplicy tej umieszczone były płyty nagrobne i epitafia Łukasza, Andrzeja i Stanisława wykonane przez niderlandzkiego rzeźbiarza H. Horsta. Prawdopodobnie podczas całkowitej przebudowy kościoła przez Teofilę z Działyńskich Szołdrską Potulicką płyty nagrobne i epitafia Łukasza i Stanisława przeniesiono obok ołtarza głównego, Andrzeja zaś na fasadę kościół. Postać Łukasza Górki, wykonana została z czarnego marmuru, postacie Stanisława i Andrzeja wykonano z białego marmuru. W 1998 roku, ze względu na niszczące warunki atmosferyczne, płytę nagrobną Andrzeja przeniesiono na powrót do kościoła i umieszczono w kaplicy Matki Boskiej Różańcowej.
W miejscu krypty Górków w podziemiach urządzono nekropolię Działyńskich. Epitafium Teofili z Działyńskich Szołdrskiej Potulickiej wystawione przez jej syna Feliksa Szołdrskiego i wykonane w 1791 r znajduje się w kaplicy MBR.
Od północnej strony kościoła – dawna zakrystia (ob. kaplica Serca Pana Jezusa) z kryptą grobową Zamoyskich.
Sklepienie kościoła w całości pochodzi z okresu przebudowy po 1838 roku. Ołtarz główny barokowy z przełomu XVII i XVIII wieku, przewieziony został z kościoła św. Józefa w Poznaniu. W kaplicy Matki Boskiej znajduje się ołtarz rokokowy z obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem z około 1600 roku.
Za zabytkowe uznaje się też cenne płyty nagrobne Łukasza III, Andrzeja II i Stanisława Górki, wykonane przez niderlandzkiego rzeźbiarza H. Horsta oraz pochodzące z 1791 r. epitafium Teofili Szołdrskiej-Potulickiej.
Zapraszam na następny spacer po Kórniku