Najważniejszy obiekt z zespołu zamkowo-parkowego – Zamek
– główny obiekt turystyczny miasta Kórnika
Historia
Okres XIV -XVI w. Ród Górków
Początki historii kórnickiego zamku sięgają średniowiecza, gdy właścicielami Kórnika byli Górkowie. Budowę zamku, rodowej siedziby Górków rozpoczęto prawdopodobnie jeszcze w XIV wieku. Pierwsze źródła, umowa ówczesnego właściciela Kurnika Mikołaja Górki (1439) z cieślą Mikołajem z Poznania. Murowana siedziba Mikołaja Górki wzniesiona na drewnianych palach, na tzw. „surowym kamieniu” została ukończona około 1430 roku. Budowla obronna składała się z dwóch skrzydeł równoległych, wieży w narożniku północno – wschodnim, bramy wjazdowej, otoczona fosą z dostępem poprzez zwodzony most. Do dziś z tego okresu zachowały się stare mury i piwnice obiektu.
Po śmierci Mikołaja w 1439 roku spadkobiercą został bratanek, Łukasz Górka, który zawiadywał majątkiem kórnickim do 1475 roku, w tym czasie zamek kórnicki nie wymagał większych działań modernizacyjnych ( nie ma o tym wiadomości). Po śmierci Łukasza Górki w 1475 r majątek trafił w ręce Uriela Górki, (kanclerz wielki i biskup poznański ur. ok. 1435 zm. 1498), który był jednym z najwybitniejszych przedstawicieli rodu związanego z Kórnikiem. Wyświęcony w 1479 roku na biskupa poznańskiego chętnie przebywał w kórnickim zamku i wielce dla Kórnika się zasłużył. Założył przy zamku pierwszy ogród włoski i prowadził doświadczenia z uprawą winorośli. Kórnicki kościół podniósł do rangi kolegiaty w 1495 roku i w tym samym roku zbudował dla Kórnika szpital zostawiając obu tym fundacjom znaczne legaty w testamencie.
Następni właściciele Kórnika Łukasz II Górka (zm. 1542) i później Andrzej (zm. 1551 r.) kórnickim zamkiem i Kórnikiem mniej się zajmowali .
W 1557 dobra Kórnickie w wyniku działów schedy po Andrzeju przypadły najmłodszemu synowi Stanisławowi. Upośledzony przez los, niski i garbaty, dumny, zawzięty, gwałtowny, ale z suto zastawionymi stołami, otwarty dla szlachty.. typowy oligarcha – warchoł.
Stanisław przebudował zamek w stylu renesansowym dodając od północy nowe skrzydło, likwidując dziedziniec poprzez nakrycie go łamanym dachem i tworząc z poszczególnych skrzydeł zamku jedną zwartą bryłę. Modernizację ukończono w 1574 roku . Stanisław Sarnicki w 1585 roku tak opisuje zamek: „… zamek ów równie wytwornością budowy, jak obwarowaniem przeciw najsilniejszej napaści nieprzyjaciół słynął. Miejsce blisko niego są napełnione budynkami gospodarskimi, stawami, zwierzyńcami, ptaszarniami. A tak wszystko wspaniałe, że można by rzec, pan domowi, a dom panu cześć przynosi..” W tym samym roku dumny właściciel z charakterystycznym dla magnaterii przepychem gościł w zamku Henryka Walezego, udającego się do Krakowa na swoją koronację. Ponoć.. „[…] Byłoć tam niezmiernie mnóstwo potraw wszelkiego rodzaju, obfitość wina i napojów, otworem stały pełne spichrze i piwnice, a każden dniem i nocą brał z nich co i ile się podobało. Król sam gościł na zamku […] Otrzymał w darze śliczne rasowe konie, futra z bardzo cennych lisów moskiewskich i inne rzeczy. Panowie francuscy i dwór cały podejmowani też byli wspaniale na dolnym zamku i otrzymali także podarunki. Strzelano z dział gęsto i dawano inne różne widowiska […].
XVII w. Zamek za czasów Czarnkowskich i Grudzińskich
Po bezpotomnej śmierci Stanisława (23 października 1592 roku) dobra kórnickie przeszły w ręce Czarnkowskich, synów siostry Barbary i po podziale Kórnik wraz zamkiem dostał się Janowi Czarnkowskiemu, który zamienił Kórnik na Wronki z Andrzejem Czarnkowskim. W 1610 roku od Andrzeja Czarnkowskiego zamek wraz z dobrami kórnickiemu odkupił Zygmunt Grudziński (zm. 1653), jeden z najbogatszych magnatów wielkopolskich. Zamek znajdował się w dobrym stanie i modnie urządzonymi wnętrzami był więc wygodną rezydencją dla magnata. W 1623 r. Zygmunt Grudziński podejmował za zamku króla Zygmunta III Wazę z królewiczem Władysławem. Mieszkając na zamku w Kórniku Zygmunt Grudziński 28 sierpnia 1638 r. wystawił dokument lokacyjny na prawie magdeburskim dla wsi Swarzędz. Z czasem rezydencja kórnicka zaczęła tracić prestiż i kondycję, kolejni właściciele posiadali własne dobra a Kórnik miał wartość drugorzędną, dodatkowo zamek ucierpiał szczególnie poważnie podczas potopu szwedzkiego (1655-60), kiedy to stacjonowały w Kórniku wojska elektora brandenburskiego.
Zapraszam na następny spacer po zamku za czasów Działyńskich