Spacer po Wildzie się zakończył – dalszy spacer po Poznaniu już w kierunku następnego fyrtla – Łazarz . Ponieważ Łazarz leży po drugiej stronie trasy kolejowej pospacerujemy po tym przejściu z Wildy na Łazarz. Na początku nowa ulica, ulica Stanisława Matyi, wydzielona z ulicy Towarowej, biegnie od ulicy Wierzbięcice do Mostu Dworcowego
Matyja – robotnik, który nie bał się rozmawiać z władzą (komuną), pracował w „Ceglorzu”, czyli w Zakładach Stalina od 1951r, walczył o prawa pracowników, co w czasach stalinowskich nie było łatwe, utrzymywał kontakty z robotnikami innych zakładów w Poznaniu, stał się powszechnie znany działaczem robotniczym.
W czerwcu 1956r. został delegatem do Ministerstwa Przemysłu, tam zdołał namówić ministra do przyjęcia postulatów robotników, postulaty zdążyły się tylko przespać i zostały odrzucone. I tak zaczęły się strajki i „Poznański Czerwiec”. Matyja był jego centralną postacią, aresztowany, brutalnie przesłuchiwany, bity, zwolniony z pracy z wilczym biletem, prześladowany przez komunistów, dopiero za sprawą Solidarności, której stał się honorowym członkiem, nagłośniono jego dzielną walkę z reżimem, a teraz ma swoją ulicę i słusznie….
Most Dworcowy to przedłużenie ul. Stanisława Matyi – łączy się z ul. Głogowską, przed głównym wejściem na teren MTP. Zbudowany w latach 1908 – 1910 przez firmę Breest&Co z Berlina. Od 5 września 1910 zaczął po mieście jeździć tramwaj…miał wtedy dziesięć przęseł i 204m. W latach 1961-1962 przeprowadzono kapitalny remont (mostu) wiaduktu, wtedy to most poszerzono i rozbudowano dwa pierwsze przęsła od strony targów a na przełomie lat 80/90 dobudowano równoległy wiadukt żelbetowego… W 1993 roku wpisano most na listę zabytków.
Niedługo okazało się, że most się wali, (związki siarki z dymów pociągów…) W 1996 roku ze względu na pogarszający się stan techniczny zamknięto wiadukt południowy (wraz z trasą tramwajową). …
W tej sytuacji jedynym rozwiązaniem było rozebranie mostu i odtworzenie go w pierwotnym kształcie. Roboty zaczęły się już w listopadzie 1996r roku, zachowało się tylko przęsło nad ulicą Dworcową.
Most udostępniono 22 grudnia 1998 r. Pierwsza przejechała nim kobieta prowadząca taksówkę. Dokładnie o godz. 12.24 przez most przejechał pierwszy tramwaj i skręcił w ul. Głogowską.
Most Dworcowy to i musi być dworzec, i jest tych dworców a raczej budynków dworcowych, w okolicy Mostu Dworcowego aż pięć….. piąty dworzec PKS był już pokazany…
Stary Dworzec Główny Kolejowy (jest zabytkiem) – budowany w latach od 1874 do 1879 a wykańczany do 1906 roku…. To dworzec typu wyspowego, nie powiązany z miastem architektonicznie, przed dworcem plac teraz parking i jezdnia ale kiedyś było więcej zieleni, były dorożki, były tramwaje…
Widać, że kiedyś fasada frontowa wyglądała ciekawie, przyjaźnie… potem była komuna i szaro buro i …
a potem dworzec stał się miejscem reklamowym…
Zbudowano na osi szerokiej drogi dojazdowej (obecna ul. Dworcowa) z kaponiery kolejowej, (umocnienia twierdzy poligonalnej), usytuowany jest centralnie w stosunku do torów z trzema peronami po stronie wschodniej i trzema po zachodniej, w środku budynek z holem kasami….
Zniszczony podczas II wojny światowej w 70% odbudowano w latach 1946-1949 w uproszczonej formie, kilka razy modernizowany,…. a teraz pewno znowu zmieni i wygląd i przeznaczenie, a był bardziej lubiany i bardziej funkcjonalny niż nowy, który nie wszystkim się podoba…
Pod Dworcem w okresie PRL znajdował się podziemny szpital przygotowany na wypadek wojny. Był w pełni wyposażony i regularnie wizytowany przez służby specjalne.
A wewnątrz wyglądał tak:
nowy Dworzec, został uroczyście otwarty 29 maja 2012 przez Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego..
Dworzec jest częścią Zintegrowanego Centrum Komunikacyjnego, ma tu być (jest już) dworzec PKS, dworzec PKP, parking dla prawie tysiąca samochodów no i oczywiście galeria handlowa… a to całe ZCK jak powiadają jest ani funkcjonalne, ani wygodne, ani ładne i zamiast ułatwić podróżowanie …. Mnie to ZCK się nie podoba… ale pokazać należy…. a sam Dworzec podobnie wg opinii poznaniaków ani ładny, ani funkcjonalny, ani przyjazny dla podróżny… taki większy chlebak….
Dworzec ma 7 tysięcy m kw. położony jest nad torami i peronami 1, 2, 3, przy Moście Dworcowym… niżej nowy dworzec wewnątrz
ZCK i galeria powstały na terenie „wolnych torów” – tereny te są w sąsiedztwie dworca Poznań Główny między Wildą (m.in. ZNTK Poznań) i ciągnące się w stronę ul. Hetmańskiej, tereny po kolejowe pomiędzy torowiskami dostawczymi, ładunkowymi stacji Poznań Główny, teraz w dużym stopniu rozebrane i nieeksploatowane…. Prawie 20 lat kolejarze spierali się z władzami miasta o część tego terenu, ale już teraz się dzieje….
ZCK jest połączone tunelem pod starym budynkiem dworca przejściem do peronów, z Dworcem Zachodnim oraz Poznańskim Szybkim Tramwajem, który posiada swój przystanek na obecnym peronie 7…
Więc Dworzec Zachodni
ale zanim zbudowano około roku 1870 Dworzec Zachodni, najpierw w pobliżu (za budynkiem Urzędu Pocztowego nr 2) istniał Dworzec Marchijski , zbudowany specjalnie na potrzeby linii kolejowej Poznań-Gubin. Budynek niewielki o lekkiej konstrukcji, i istniał jako tymczasowy ze względu na przewidywaną budowę dworca Poznań Główny (miejsce było znane ale czekano na pozwolenie, budowę zakończono w roku 1879)…
1904 u wylotu tunelu łączącego perony od strony ul. Głogowskiej zbudowano niewielki budynek nazywany Dworcem Łazarskim, w 1927roku (w związku z przygotowaniami do Powszechnej Wystawy Krajowej) budynek ten rozebrano i na jego miejscu stanął obecny budynek Dworca Zachodniego (1928-1929), czasem, ujmując mu rangi, nazywano go „wyjściem zachodnim”. Projektantem dworca był Władysław Czarnecki.
W 1978 dworzec został uznany za zabytek.
Wychodząc z Dworca Zachodniego przyciąga uwagę potężny, neorenesansowy gmach Urząd Przewozu Poczty (obecnie Urząd Pocztowy nr 2), wybudowany w roku 1912 albo 1913… ,
W okresie międzywojennym na gmachu pojawiło się duże godło na frontonie – Orzeł Polski na czerwonym tle,
w 1939 Niemcy nakazali usunąć orła, ale dzięki cwanym robotnikom orzeł został zatynkowany zaprawą wapienną i dzięki temu po jej łatwym usunięciu, orzeł już w lutym 1945r cieszył i cieszy oczy Polaków (choć teraz czerwonego tła nie ma). 15 lutego 1945 urząd pocztowy zaczął działać, najpierw sprzedawano tylko znaczki pocztowe i przyjmowano listy… ale poczta była..
Ostatnio od września 2013r do Dworcem Zachodniego dojeżdżają tramwaje „Pestki”, uruchomiono trasę, wybudowano przystanek… i wreszcie mądre rozwiązanie….
Jest jeszcze jeden dworzec obok Dworca Głównego – to Dworzec Letni, albo jak wcześniej nazywano go Cesarski.. wybudowany pierwotnie w 1902, w obecnym kształcie w 1913… Dworzec znajduje się przy ulicy Dworcowej…
Na początku XX wieku Niemcy zaczęli przekształcać Poznań w miasto – rezydencję cesarza, Poznań miał być jedną ze stolic cesarskich Rzeszy, z tym wiązała się potrzeba budowy luksusowego dworca specjalnie dla cesarza Wilhelma II z myślą o wizytach w Poznaniu..
Pierwszymi gośćmi na dworcu 25 sierpnia 1913 były dzieci Wilhelma II – książę August Wilhelm z małżonką Aleksandrą, książę Oskar, książę Joachim oraz książę Eitel Friedrich.
Sam cesarz Wilhelm II skorzystał z dworca tylko raz, kiedy był w Poznaniu trzeci raz….
Szczegóły dekoracji
Pierwszymi gośćmi na dworcu 25 sierpnia 1913 były dzieci Wilhelma II – książę August Wilhelm z małżonką Aleksandrą, książę Oskar, książę Joachim oraz książę Eitel Friedrich.
Sam cesarz Wilhelm II skorzystał z dworca tylko raz, kiedy był w Poznaniu trzeci raz….
Dworzec Letni to miejsce symboliczne, tu 26 grudnia 1918 Wielkopolanie witali Ignacego Jana Paderewskiego, to zapoczątkowało wybuch Powstania Wielkopolskiego, potem, już po odzyskaniu niepodległości, z dworca letniego korzystał naczelnik państwa Józef Piłsudski i prezydent Polski Stanisław Wojciechowski.
Po drugiej wojnie światowej z Dworca Letniego odjeżdżały pociągi w stronę podpoznańskich letnisk (stąd nazwa „letni”), w tym Puszczykówka, Osowej Góry i Promna. W kolejnych latach dworzec tracił swe znaczenie i uległ dewastacji.
W latach 2010–2011 dworzec przeszedł gruntowny remont, modernizacja, która miała przede wszystkim na celu przywrócenie mu jego pierwotnej historycznej formy, został ponownie oddany do użytku 30 sierpnia 2011,
trwają starania o nadanie dworcowi imienia Ignacego Jana Paderewskiego…
Na dalszy spacer po fyrtlach Poznania już chyba po Łazarza po Targach.. zapraszam …