Okolice Starego rynku –
ul. Wrocławska
Jest jedną z najstarszych ulic Poznania, wytyczona w roku 1253r wybiega ze środka południowej pierzei Starego Rynku, od lokacji była główna ulica wylotową z miasta, w czasach średniowiecznych wiodła do Bramy Wrocławskiej oraz dalej na Kościan i Wrocław. Jej przedłużenie poza bramę nosiło tę samą nazwę. Określenie Ulica Podgórna pojawiło się dopiero w roku 1801. Po zburzenie murów miejskich ulica Wrocławska sięgała do placu Świętokrzyskiego (obecnie Wiosny Ludów). Dawniej mieszkali tutaj piwowarzy, rzeźnicy i bednarze, a nieco bliżej rynku – kupcy i sukiennicy. W ciągu ulicy zlokalizowana była Brama Wrocławska, której ślady pokazuje kolorowy bruk, a obok znajduje się fragment dawnych murów miejskich… W XV i XVI wieku przy Bramie Wrocławskiej funkcjonował szpital dla trędowatych fundacji Gertrudy Reszlowej
wlot ze Starego Rynku
widok z drugiej strony
Spacerując od strony Starego Rynku zobaczyć można ciekawy budynek na rożniku ulicy Koziej i Wrocławskiej nr 5 , z interesującą elewacją ceglaną z orłem od strony Koziej…. – w tej kamienicy (latach 1942 –42) mieścił się punkt dowodzenia Związku Odwetu Poznańskiego ZWZ, kierowany przez dr. Franciszka Witaszka PS. „Warta”.
Dom Handlowy Deierling-Morgenstern
W 1904 roku działki przy ulicy Wrocławskiej i Szkolnej kupił Paul Morgenstern handlujący artykułami żelaznymi i wzniósł tu obszerny zespół budynków, późniejszy Dom Handlowy Deierling-Morgenstern, autorem projektu był prawdopodobnie Fritz Pfannschmidt, twórca kilku domów handlowych na Starym Mieście (wg Jana Skurtowicza). Szkielet nośny zbudowany w technologii żelbetowej. W okresie międzywojennym dom należał do rodziny Deierlingów. Partnerką Deierlinga w interesach była wdowa po kupcu Paulu Morgensternie. Jan Deierling potomek bambrów poznańskich, największy w Wielkopolskich kupiec żelazny, był także właścicielem największej hurtowni metalowej (ul. Składowej 4/7) z pięcioma magazynami, z własną bocznicą kolejową. Budynek w stylu późnej secesji z bogatą sztukaterią – motywy roślinne, maski, maszkarony.
Od początku na parterze i I piętrze – były pomieszczenia handlowe a wyżej mieszkania. Był to największy sklep w międzywojennym Poznaniu, były tu windy (kiedyś), było centralne ogrzewanie, pełna nowoczesność. Sklep położony między Wrocławską i Szkolną. A do dzisiaj wiara powiada, że idąc do sklepów w tym budynku idzie do Deierlinga. Budynek z przejściem w stronę ulicy Szkolnej – drugie wejście od ulicy Szkolnej. Budynek posiada własne podwórze.
kamienica nr 9 (beżowa) z 1898 roku wybudowanych w miejscu jeszcze starszych dwóch budynków z 1770 roku. Fasada – bogata sztukateria i dopełnienie ceglanym licem, na parterze była kiedyś znana cukiernia i kawiarnia W. Kurczewskiego.
Sąsiednia – nr 11 (oliwkowa) z połowy XVI wieku, kupiona i przebudowana przez Jana Baptystę Quadro, teraz już przekształcona choć podobno coś w środku się zachowało (sklepienia kolebkowe piwnic oraz sklepienia sieni). Na fasadzie tablica, że właścicielem kamienicy był I.B.Quadro.
Z kamienicą 11 styka się równie stary budynek z XV wieku, który mimo licznych przebudów i odbudowy zachował do dzisiaj sklepione piwnice ale i stare mury z XV i XVI wieku
Kamienica na narożniku Wrocławska 15/Gołębia , kamienica powstała z połączenia dwóch domów Wrocławska 15 i Gołębia 6, zbudowane ją na miejscu drewnianych domów pochodzących prawdopodobnie z II połowy XIV wieku. Ściany parteru; I i II piętra pochodzą z wieku XV i XVI. Budynki przebudowane w I połowie XIX wieku a w 1866 roku połączone w jedną kamienicę. Do tego czasu w budynku poprzez prawie 450 lat, istniał mały browar, był tu też pensjonat pani Wetterling…później właściciele się zmieniali.. po II wojnie kamienica ulegała stopniowej degradacji. Gruntowy remont w 2009 roku zrobił z kamienicy „perełkę” a internauci uznali kamienicę za najładniej odremontowaną w Poznaniu. Kamienica zwie się „Palazzo Rosso”.
widok z Gołębiej
Następny budynek, kamienica 23 (jasnozielona), przed którym warto się zatrzymać… zbudowany w roku 1783, wojny i powodzie zrujnowany kamienicę, odbudowano ją w latach 1898 -99 w stylu secesyjnym wg projektu Stanisława Boreckiego, bogate zdobienia, zdobne balkony wsparte na kolumnach
Budynek dawnego Hotelu Saskiego W XVIII wieku teren ten należał do jezuitów, stała tu drukarnia zbudowana na potrzeby zakonu. Po kasacie zakonu parcelę zakupił kasztelan rogoziński – Józef Malczewski i rozpoczął działalność gościnną prowadząc piwiarnie i mielcuch.
Na działce od strony Wrocławskiej dobudował w latach 1795 – 1797 ( po zburzeniu Bramy Wrocławskiej), pierwszy w Poznaniu „dom zajezdny”, czyli hotel. Na początku XIX wieku rozbudowana została również północna oficyna w podwórzu o wielką dwukondygnacyjną salę – zwaną Salą Redutową. Sala Redutowa (20 m x 9 m) – miejsce życia towarzyskiego, bali, spektakli teatralnych, wystaw obrazów . W 1807 występował tu ze swoim zespołem Wojciech Bogusławski, a w roku 1825 gościł również Fryderyk Chopin. W Sali Redutowej został podpisany traktat pokojowy pomiędzy Francją i Saksonią podniesioną do godności królestwa. W 1812 roku mieszkał w hotelu w czasie odwrotu spod Moskwy sam cesarz Napoleon Bonaparte.
W latach trzydziestych XIX wieku był to najlepszy hotel w Poznaniu. W drugiej połowie XIX wieku przebudowano go na kamienicę czynszową a na parterze urządzono sklepy. Pod koniec XIX została poddana renowacji fasada, którą ozdobiono elementami sztukatorskimi właściwymi dla neobaroku. W budynek wkomponowano stare mury miejskie
Na koniec spaceru po ulicy Wrocławskiej zobaczyć można czerwony bruk w niektórych miejscach, to ślady dawnych murów i ślady dawnej Bramy Wrocławskiej.
Brama Wrocławska była jedną z czterech bram średniowiecznych murów miejskich. Przypuszcza się, że Brama Wrocławska na drodze na Wrocław, istniała zanim powstało miasto, Podstawowym elementem bramy była wieża, która pewno służyła jako więzienie. Bramę rozebrano w 1797 roku został tylko czerwony bruk i pamiątkowa tabliczka w bruku i trochę starego muru z tyłu Fary, na wschód od Bramy Wrocławskiej…
Kiedyś wisiał tu krzyż, który witał i żegnał podróżników, ale i żegnał skazanych na śmierć złoczyńców, szubienica stała za miastem, przy drodze prowadzącej do Wrocławia, wszyscy skazańcy wychodząc z miasta przez Bramę Wrocławską, przed śmiercią mogli się jeszcze pomodlić przed wiszącą tutaj figurą Ukrzyżowanego. Tak też było kiedy prowadzono na śmierć, po niechlujnym śledztwie niewinnego chłopaka. Chłopak zatrzymał się przed krucyfiksem i w tym momencie dał się słyszeć głos przemawiający w obronie niewinnego skazańca. Wobec licznych świadków zdarzenia, przeprowadzono dodatkowe dochodzenie, które ujawniło właściwego złoczyńcę. Chłopaka uwolniono, a krzyż uznano za łaskami słynący i umieszczono w katedrze, w Kaplicy Najświętszego Sakramentu (Świętego Krzyża, Górków) gdzie znajduje się do dnia dzisiejszego.
Ulica Szkolna
Kiedyś zwano ją Psią, wychodzi z południowo-zachodniego narożnika Starego Rynku, kończy się na ulicy Podgórnej.
Szkolna swą historią sięga średniowiecza, wychodzi z południowo-zachodniego narożnika Starego Rynku, kończy się na ulicy Podgórnej. Dawniej nazywana była ulicą Psią lub Wrocławską Psią, sporadycznie ulicą Panieńską ze względu na mieszczący się przy niej klasztor i kościół Karmelitanek bosych.
Prawie całą pierzeję zachodnią ulicy Szkolnej zajmuje szpital, zaadoptowany z pomieszczeń XVII wiecznego klasztoru Karmelitanek Bosych. Pierwszy klasztor Karmelitanek Bosych w Poznaniu założony został w 1665 roku przy ulicy Psiej (dzisiaj Szkolna) Dnia 7 listopada 1665 roku przybyły do Poznania cztery karmelitanki bose z klasztoru pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Lublinie. W latach 1672 – 1678 zbudowały kościół i klasztor. Po kasacie zakonu 5 kwietnia 1823 roku w klasztor najpierw przeznaczono na szkołę a kościół oddano Braciom Czeskim. W drugiej połowie XIX wieku kościół i część klasztoru zostały rozebrane, i w części budynków w przebudowanym skrzydle podwórzowym i podwyższonym o dwa piętra , w 1854 roku ulokowano w nich szpital. Dalszą rozbudowę szpitala prowadzono w latach 1878 1881. Po rozbudowie w budynku znajdowało się 30 sal, w tym 195 łóżek dla chorych. Dalszą rozbudowę prowadzono w latach 1898 – 1902, dokupiono wille Cegielskich w której urządzono Oddział Dziecięcy a z ogrodów urządzono park szpitalny.
Przed I wojną światową w szpitalu było 600 łóżkami i pięcioma oddziałami: Chirurgicznym, Wewnętrznym, Skórno-Wenerycznym, Chorób Dziecięcych i Umysłowo Chorych. W czasie I wojny, szpital zniszczony i zaniedbany został przekazany władzom polskim. A w ostatnich latach przed wybuchem II wojny światowej Szpital Miejski stał na wysokim poziomie, posiadał 748 łóżek dla pacjentów.
W 1939 Niemcy aresztowali polskich lekarzy i później wysiedleni do Generalnej Guberni, a szpital obsadzili niemieckim personelem lekarskim i pielęgniarskim. W czasie walk o Poznań w 1945 roku szpital został zniszczony w 65%.
W pierwszych dniach po wyzwoleniu szpital, po dokonaniu niezbędnych napraw i modernizacji budynków, rozpoczął swoją działalność. Kiedyś architektura budynków była bogata ale po odbudowie powojennej wszystko rozmyto…. i jest jak jest. W sierpniu 1953 roku szpitalowi nadano nową nazwę – „Szpital Miejski im. Józefa Strusia”, która funkcjonuje do dziś. Przez ostatnie lata szpital rozwijał się dynamicznie, powstawały nowe oddziały i pracownie takie jak: Oddział Kardiologiczny, Oddział Opieki Długoterminowej, Pracownia Serca i Naczyń, Pracownia Tomografii Komputerowej. Obecnie większość oddziałów została przeniesiona na ulicę do szpitala na ulicę Szwajcarską i teraz szpital im. Józefa Strusia tam ma swoje miejsce a na ulicy Szkolnej tylko Zakład Opiekuńczo Leczniczy i to nie bardzo wiadomo na jak długo.
Dom handlowy Deierling-Morgenstern od strony Szkolnej
Szkolna 17 – kamienica – piękna, chociaż obecnie nieco zniszczona kamienica. Została wybudowana w 1900 roku. Na uwagę zasługują wspaniałe loggie i przy nich kute z żelaza balustrady, wykusze, ozdoby elewacji
