Arkadia
W połowie lat 90. XVIII wieku rozpoczęto starania o budowę Teatru Miejskiego. Ostatecznie powstał on w latach 1802-04 na dłuższej osi pl. Wilhelmowskiego według projektu Friedricha Gilly’ego. Po wybudowaniu teatru Plac Wilhelmowski stał się placem reprezentacyjnym, choć nadal wykorzystywany przez wojsko. Na niski standard obiektu wpłynęły względy oszczędnościowe. Surowa, kubiczna bryła o wyważonych proporcjach, pozbawiona detali architektonicznych, wkrótce stała się dla przeciętnego odbiorcy niezrozumiała. Niski standard wyposażenia i mało funkcjonalne wnętrze, brak ogrzewania powodowało, że niewielu widzów przychodziło na przedstawienia.

Umożliwiło to wystawienie kilku sztuk w języku polskim. Poznaniacy mieli okazję podziwiać Wojciecha Bogusławskiego oraz Helenę Modrzejewską. Koncertowali tutaj także wybitni muzycy, m.in. Ferenc Liszt, Nicolo Paganini, a spośród Polaków Henryk Wieniawski, szczególnie tu uwielbiany. Ostatnim polskim przedstawieniem w budynku był spektakl „Mazepa” Juliusza Słowackiego w dniu 17 maja 1874, później polskie przedstawienia odbywały się już w Teatrze Polskim.

W 1874 roku teatr zamknięto ze względu na stan techniczny budynku a jesienią 1877 r. budynek całkowicie rozebrano. W latach 1878-79 zbudowano na miejscu dawnego gmachu Friedricha Gilly’ego nowy teatr niemiecki. Wpływ na budowę nowego niemieckiego teatru miało wybudowanie ze składek społecznych podziwianego Teatru Polskiego, który powstał w 1875 roku. Warunkiem budowy nowego, niemieckiego teatru było, żeby przedstawienia odbywały się w języku niemieckim, oraz, żeby projekt został zatwierdzony w Berlinie. Po ogłoszeniu konkursu na projekt nowego teatru. Z nadesłanych 13 prac nie wybrano żadnej (oszczędności). Architekt miejski Cäsar Stenzel dopracował projekt na podstawie dwóch konkursowych prac, który następnie został dopracowany w Berlinie przez Departamentem Budownictwa architekta Heinricha Hermanna… W efekcie powstał zbyt mały budynek, który musiał być przebudowany w latach 1895-96. W maju 1910 roku zakończył swą działalność stary teatr na placu Wilhelmowskim, wcześniej wybudowano nowoczesny gmach teatru miejskiego w Dzielnicy Cesarskiej – dzisiaj Opera Poznańska (przy ulicy dzisiaj Fredry).

Po kolejnej przebudowie w roku 1911, w wyniku licznych uzgodnień i kompromisów budynek nabrał obecnego kształtu, zmienił też funkcję na budynek komercyjny

Reprezentacyjna fasada nowego teatru została zwrócona w kierunku placu. Niewielki klasycyzujący portyk, usytuowany na osi budynku, doskonale wchodził w dialog z budynkiem Biblioteki Raczyńskich a budynek stał się jedną z najbardziej charakterystycznych brył w centrum rozwijającego się miasta. Budynek po ostatniej przebudowie zawdzięcza podcienia, kolumnady oraz tarasy z balustradami. Taras z frontowym portykiem zajęła kawiarnia pod nazwą „Cafe Esplanada”. Jednak niemieckie władze, nie akceptujące francuskiej nazwy dla tak popularnego miejsca przemianowały lokal na „Kaffehaus Hohenzollern”.

Po odzyskaniu niepodległości przywrócono starą nazwę restauracji „Cafe Esplanada” – Eksplanada. W latach 20. XX wieku przed restauracją znajdował się drewniany taras (nie zachował się do dziś) na którym rozstawiano stoliki, drzewa w donicach oraz na którym mieściła się scena dla orkiestry. Taras był na tyle wielki, że mieściło się na nim 1000 gości oraz orkiestra. W okresie międzywojennym budynek dawnego teatru był miejscem niezwykle intensywnego życie towarzyskiego, które toczyło się w klubach i kawiarniach. W latach trzydziestych XX wieku na skutek kryzysu popadała w tarapaty finansowe i jesienią 1937 roku Eksplanadę zamknięto. Po kilkumiesięcznej przerwie i remoncie w lutym 1938 roku otwarto kawiarnię na nowo i już pod nazwą Arkadia.
Jak pisze Zakrzewski w książce „Ulicami mojego Poznania” …”…Daleko poza kawiarnią dźwięki orkiestry, która grywała wewnątrz bądź na tarasie. Cały plac rozbrzmiewał tkliwym lub brawurowymi tonami. I owa muzyka, i przechadzający się po placu przechodnie – to nadawało tej okolicy miasta swoistego uroku, uwadniając ją do jakiejś promenady uzdrowiskowej..”…

24 kwietnia 1927 roku po raz pierwszy z Poznania nadano audycję radiową, ulokowało się tu studio poznańskiego radia i pozostało przez kolejne lata do 1939 roku.

27 grudnia 1918 obok Arkadii, na skrzyżowaniu dzisiejszej ulic Ratajczaka i 27 Grudnia, zginął pierwszy Powstaniec Wielkopolski Franciszek Ratajczak. Zginął od strzałów z karabinu maszynowego, które padły z Prezydium Policji, mieszczącego się przy dzisiejszej ul. 3 Maja (obecnie budynek ten nie istnieje) …

Po drugiej wojnie budynek stał się siedzibą działalności handlowej i gastronomicznej. Pod koniec XX wieku istniało w nim kasyno gry. Na parterze budynku znajduje się główny salon Empiku i centrum informacji miejskiej a na piętrze – sale Szkoły Języków Obcych „EMPiK”. Od 1992 teatralne tradycje budynku podtrzymuje działający tu Teatr Ósmego Dnia.

Zapraszam na następny spacer po ulicy  27  Grudnia  …” Po fyrtlach Poznania 88″